Towarzystwo Przyjaciół Sułowa

Izba regionalna w Sułowie

12.02.2004r. w Rynku w Sułowie otwarta została "Stała Wystawa Archeologiczna", która mieści się w "Izbie Regionalnej" utworzonej z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Sułowa w tzw. "Domu polskim z podcieniem", wspartym na 3 filarach, usytuowanym kalenicowo w Rynku.

Budynek zwany jest również "Domem Słowackiego", ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo, że w drodze do Paryża nocował w nim Juliusz Słowacki, który w liście do matki z dnia 17.03.1831r. pisał: ".... do Wrocławia jechałem przez Sułów, gdzie widziałem piękny zwierzyniec wypełniony jeleniami...". Obecnie znajduje się w nim siedziba Towarzystwa Przyjaciół Sułowa oraz "Izba Regionalna", a w niej "Stała Wystawa Archeologiczna" na której zgromadzone są eksponaty przekazane przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego z prac wykopaliskowych pochodzących głównie z pobliskiego cmentarzyska w Miłosławicach. Cmentarzysko w Miłosławicach znane było już w okresie przedwojennym z odkryć naczyń pochodzących z rozproszonych grobów.
Zbiory te podczas ostatniej wojny w większości zaginęły, znajdując jedynie odnotowanie w krótkich, lakonicznych wzmiankach umieszczonych w "Altschlesische Blätter", w Archiwum Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu oraz w Archiwum Państwowym we Wrocławiu. Z informacji tych wynika między innymi, że na cmentarzysku w roku 1933 H. Seger prowadził badania wykopaliskowe.

Wstępne weryfikacje omawianego stanowiska rozpoczęto na początku lat 60-tych. W latach 1965-66 w związku z doniesieniami o niszczeniu cmentarzyska w wyniku "dzikiej" eksploatacji piasku i żwiru przez okoliczną ludność, na stanowisku podjęto badania ratownicze. Wyeksplorowano wówczas 87 grobów, które odsłonięto na powierzchni ok. 3 arów. W roku 1975, w związku ze sprzedażą części gruntów zajętych przez cmentarzysko osobie prywatnej, w trakcie nadzoru archeologicznego stwierdzono, że przy zakładaniu siatki ogrodzeniowej kilka grobów uległo zniszczeniu. W wyniku zgłoszenia dyrektora szkoły w Sułowie o permanentnym niszczeniu cmentarzyska, w 1976 roku kontynuowano prace ratownicze na stanowisku. Czwarty sezon badań wykopaliskowych łączył się z pracami ratowniczymi prowadzonymi przez L. Kamińskiego w 1978 roku. W obrębie wykopu o powierzchni prawie 2 arów odkryto 72 obiekty, w tym, 65 grobów i 7 skupisk kamieni. W latach 80-tych i na początku lat 90-tych omawiane cmentarzysko uległo w największym stopniu zniszceniu. Oprócz dalszej nielegalnej eksploracji kruszywa rozpoczął się także masowy rabunek inwentarzy grobowych, między innymi dla celów handlowych i kolekcjonerskich. W związku z poważnym zagrożeniem całkowitego zniszczenia cmentarzyska, w 1995 roku rozpoczęto kolejny sezon prac badawczych. Wykopaliska prowadzone są od tego momentu przez Katedrę, a następnie Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego.